Σακχαρώδης Διαβήτης

αναρτήθηκε στις 20 Δεκ 2015, 12:46 π.μ. από το χρήστη Άγνωστος χρήστης

Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική ασθένεια, η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και από διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών, η οποία οφείλεται σε απόλυτη (τύπου 1 διαβήτης) ή σχετική (τύπου 2 διαβήτης) έλλειψη ινσουλίνης.
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας και είναι απαραίτητη για τη μεταφορά της γλυκόζης που λαμβάνεται από τις τροφές μέσα στα κύτταρα. 
Η έλλειψη μπορεί να είναι πλήρης, μερική ή σχετική. Ως σχετική χαρακτηρίζεται η έλλειψη ινσουλίνης, όταν παρά τα αυξημένα επίπεδά της στο αίμα δεν επαρκεί για την κάλυψη των μεταβολικών αναγκών, λόγω παρεμπόδισης της δράσης της στους ιστούς (αντίσταση στην ινσουλίνη). 
Όταν το πάγκρεας δεν παράγει επαρκή ινσουλίνη, τότε η γλυκόζη που λαμβάνεται από τις τροφές δεν εισέρχεται στα κύτταρα ώστε να έχουν την απαραίτητη ενέργεια για τη λειτουργία τους και παραμένει στο αίμα, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της και άρα την εκδήλωση της νόσου.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης με αριθμούς

  • 1 στους 10 ανθρώπους πάσχει από Σακχαρώδη Διαβήτη
  • Στην Ελλάδα υπολογίζονται 1.200.000 ασθενείς
  • Το 24-30 % των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 δε γνωρίζει ότι πάσχει και παραμένει αδιάγνωστο

Τύποι Σακχαρώδη Διαβήτη

  1. Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1
    Οφείλεται σε καταστροφή των β-κυττάρων, που συνήθως οδηγεί σε ολική έλλειψη ή ελάχιστη έκκριση ινσουλίνης. Ο τύπος αυτός αποτελεί την κυριότερη αιτία διαβήτη σε παιδιά, μπορεί όμως να προσβάλλει και νεαρούς εφήβους ή και ενήλικες.
  2. Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2
    Οφείλεται σε προοδευτική μείωση της επαρκούς ανταπόκρισης του β-κυττάρου για την έκκριση της ινσουλίνης που απαιτείται για την αντιμετώπιση των μεταβολικών αναγκών. Περιλαμβάνει όλο το φάσμα συνδυασμών, από την κατ' εξοχήν αντίσταση στην ινσουλίνη με σχετικά μικρή έλλειψη ινσουλίνης μέχρι τη σημαντική μείωση της έκκρισης ινσουλίνης με μικρότερη αντίσταση.Ο τύπος αυτός σχετίζεται στενά με την παχυσαρκία.
  3. Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης
    Ορίζεται η διαταραχή του μεταβολισμού υδατανθράκων που διαπιστώνεται κατά την έναρξη ή τη διάρκεια της κύησης υπό την προϋπόθεση ότι κατά την έναρξη της κύησης δε διαγιγνώσκεται η ύπαρξη επίσημου ΣΔ τύπου 2. Είναι αναστρέψιμος.
  4. Ειδικοί τύποι ΣΔ
    Οφείλονται σε άλλα αίτια, όπως γενετικές διαταραχές, νόσους παγκρέατος, έκθεση σε φάρμακα, χημικές ουσίες, τοξίνες κ.ά.


Ποιοι κινδυνεύουν να παρουσιάσουν ΣΔ

  • Οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι (Δείκτης Μάζας Σώματος > 25 kg/m2)
  • Όσοι κάνουν καθιστική ζωή
  • Όσοι εμφανίζουν διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη
  • Όσοι έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με διαβήτη
  • Οι γυναίκες που παρουσιάζουν διαβήτη κύησης ή γεννούν βρέφη με βάρος πάνω από 4 κιλά
  • Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
  • Οι υπερτασικοί (ΑΠ>140/90 mmHg)
  • Όσοι έχουν χαμηλά επίπεδα καλής χοληστερόλης HDL και αυξημένα τριγλυκεριδίων, καθώς και ασθενείς με ιστορικό αγγειακής νόσου
  • Όσοι λαμβάνουν φάρμακα όπως κορτιζόνη, νεότερα αντιψυχωσικά κλπ

Ποια είναι τα κυριότερα συμπτώματα

Στον ΣΔ τύπου 2 η νόσος εισβάλει βαθμιαία και ο ασθενής αισθάνεται υγιής. Τα κλασικά συμπτώματα είναι:
  • Πολυδιψία
  • Πολυουρία (κυρίως τις βραδινές ώρες)
  • Πολυφαγία (συνοδεύεται από απώλεια βάρους)
  • Συχνή εξάντληση (χωρίς ιδιαίτερη δραστηριότητα)
  • Δυσκολία επούλωσης πληγών
  • Συχνές φλεγμονές και λοιμώξεις
Στον ΣΔ τύπου 1 η νόσος εισβάλει απότομα και συχνά η πρώτη εκδήλωσή της μπορεί να είναι η ανάπτυξη διαβητικής κετοξέωσης, που εκδηλώνεται με:
  • Ναυτία, εμετό, κοιλιακό πόνο
  • Απώλεια συνείδησης

Διάγνωση του Σακχαρώδη Διαβήτη

Τα διαγνωστικά κριτήρια που έχουν θεσπιστεί για τη διάγνωση είναι τα ακόλουθα:
  • Τιμή γλυκόζης σε οποιαδήποτε στιγμή >200 mg/dl και παρουσία κλασικών συμπτωμάτων του διαβήτη
    ή
  • Τιμή σακχάρου νηστείας >126 mg/dl (τουλάχιστον 8 ώρες αποχής από την πρόσληψη τροφής)
    ή
  • Θετική Δοκιμασία Ανοχής στη Γλυκόζη (γλυκόζη πλάσματος 2 ώρες μετά την από του στόματος χορήγηση 75g γλυκόζης >200 mg/dl)
    ή
  • Τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης HbA1c > 6,5% (σε εργαστήρια με πιστοποιημένη μέθοδο μέτρησης προτυπωμένη συγκριτικά με την μέθοδο αναφοράς)

Αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη

Βασικές Αρχές:
  • Έγκαιρη διάγνωση της νόσου
  • Εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς σε σχέση με τις διαιτητικές του συνήθειες
  • Εκπαίδευση σε σχέση με τη σωματική δραστηριότητα (άσκηση)
  • Εκπαίδευση στον αυτοέλεγχο του σακχάρου και τη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή
  • Έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των επιπλοκών του Σακχαρώδη Διαβήτη
Βασικοί στόχοι:
  • Μακροχρόνιος έλεγχος της γλυκόζης του αίματος του ασθενούς
  • Αύξηση της σωματικής άσκησης και υιοθέτηση από τον ασθενή ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής
  • Εξάλειψη των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης των χρόνιων επιπλοκών (πχ διακοπή καπνίσματος, έλεγχος πίεσης και επιπέδων χοληστερόλης)

5 απλά βήματα για μείωση του κινδύνου εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη

  1. Απώλεια 5-7 % του σωματικού βάρους
  2. Μισή ώρα άσκησης κάθε μέρα
  3. Μείωση κατανάλωσης κορεσμένου (ζωικού) λίπους
  4. Αύξηση κατά τουλάχιστον 10% της κατανάλωσης φυτικών ινών (με λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια)
  5. Μείωση των συνολικών θερμίδων που λαμβάνονται με το φαγητό
Πηγές:  Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία http://www.endo.gr
Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία  http://www.ede.gr